Bemeste zaaigrond, waarom niet?

Tussen de spinazie en de betonnen rand slechts een enkele opgekomen suikerbiet

Wanneer je zoekt naar goede grond om plantjes te zaaien, krijg je vaak te horen dat je zaaigrond moet kopen. Het waarom is vaak niet duidelijk. In dit stuk gaat het over het verbranden van het zaad.
Er is wat onderzoek gedaan waar de lezer winst mee kan doen.
De stichting ‘The Art of Charity’ in Malawi graaft een gat in de grond en vult dat met verrijkte compost en plant daarin het maïszaad, verteld de voorzitter me. Pas later komt Z-G er achter dat het wel iets anders zit (Farming Gods Way, z.d.). Ondertussen worden er door Z-G suikerbieten gezaaid in een geul die tot de helft gevuld is met koemest. Ook worden er perspotjes gemaakt met bemeste tuinaarde waarin rode bieten en maïs gezaaid worden. De suikerbieten komen in de volle grond met mest eronder voor 95% niet op. Gewoon gezaaid in de volle grond, met bemesting er bovenop, komen de suikerbieten goed op. In de perspotjes komt alleen de mais op, terwijl de rode bieten helemaal niet opkomen.

Wat is de oorzaak van het niet tot groei komen?
De eisen die aan zaaigrond worden gesteld zijn volgens Vanhoegaerden (2014):

·       Luchtig, er moet lucht bij de kiemen kunnen komen

·       Geen meststoffen toevoegen

·       Wel meststof aanwezig

·       Water vasthoudend

·       Meer zand dan potgrond

·       Vastere structuur

Wat is er misgegaan met het zaad?
De grond waar direct in de tuin gezaaid is, heeft wel voeding nodig volgens het grondonderzoeksrapport van Eurofins dat van de tuin is gemaakt. De grond is luchtig, de grond is vochtig gehouden, er zit structuur in de grond, allemaal goed. De fout zit hem in het bemesten van de grond. We hebben gedroogde koemest op de tuin gebracht en het zaad in de mest geplant.
In de dikke fractie van de toegepaste rundveedrijfmest zit 0,48% zout. (Nutrinorm, z.d.)  

Uit een rapport over zouttolerantie (Van Bakel, Blom-Zandstra, & Stuyt, 2018) blz. 24, blijkt dat suikerbiet en rode biet tijdens kieming gevoelig zijn voor zout.

Osmotisch effect bron: Scheldeschorren.be

Het ontkiemende zaadje neemt water op door osmose, door een membraan wat geen zout doorlaat. De osmotische waarde van het celvocht, wat vastgesteld wordt door het zoutgehalte, moet hoger zijn dan die van de omgeving (Scheldeschorren, z.d.).

Het osmotisch effect zegt Michel Grobbe, docent Aeres hogeschool Wageningen, is dat zout vocht aantrekt. Is de omgeving zouter dan het milieu in het zaadje dan zal het zaadje uitdrogen en zal de kiem verbranden.

Waarom gaat het met maïs beter? Maïs kan enorm veel organische mest verdragen is uit ervaring bekent. Het handboek maïs, van (Werkgroep handboek snijmaïs, 2019) zegt op blz. 65: “Maïs kan zeer grote giften organische mest verdragen.”

De tuinman van Zone.College in Twello, zegt in een gesprek: “Als je te zwaar bemeste grond gebruikt voor het laten kiemen van zaadjes, zullen ze verbranden, door de osmotische werking van het zout in de grond. Het zout onttrekt vocht aan het zaad, waardoor het niet kan kiemen. Mais is een gewas waarvoor je de grond bijna kunt ophogen met mest.”

Wel wordt geadviseerd om de mest 5-7 cm van het maïszaad te deponeren om verbranding te voorkomen volgens Wim Bussink van het NMI.

Bronnen

·  Farming Gods Way. (z.d.). Farming God’s Way. Geraadpleegd op 20 mei 2020, van http://www.farming-gods-way.org/Resources/Master_Sequence_English.pdf

·  Nutrinorm. (z.d.). Nutrinorm - De samenstelling van organische meststoffen. Geraadpleegd op 20 mei 2020, van https://www.nutrinorm.nl/nl-nl/Paginas/Organische-meststoffen-De-samenstelling-van-organische-meststoffen.aspx#.XsUYzsBxc2x

·  Scheldeschorren. (z.d.). Overleven met zoute voeten. Geraadpleegd op 18 mei 2020, van https://scheldeschorren.be/wp/zilte-natuur/flora/ovzerleven-met-zoute-voeten/2/

·  Van Bakel, P. J. T., Blom-Zandstra, M., & Stuyt, L. C. P. M. (2018 juli). Zouttolerantie van gewassen afhankelijk van het groeistadium? Geraadpleegd op 20 mei 2020, van https://edepot.wur.nl/454794

·  Vanhoegaerden, L. (2014, 7 maart). Groenten (voor)zaaien; een handleiding. Geraadpleegd op 20 mei 2020, van https://docplayer.nl/22033533-Groenten-voor-zaaien-een-handleiding.html

·  Werkgroep handboek snijmaïs. (2019 december). Handboek snijmaïs. Geraadpleegd op 19 mei 2020, van https://edepot.wur.nl/514592f